4-12 AY UYKU

4-8 AY

4. Ayda bebekler uyku gerilemesi denilen doneme girerler. Bu donemde bilissel ve fiziksel olarak buyuk gelisimsel adimlar atarlar. Fiziksel olarak donmeyi ogrenebilirler. Bu gelisimsel adimlar gunduz ve gece uykularini etkileyebilir. Gunduz uykulari kisalabilir ve gece uykulari daha cok bolunebilir. Bu durumun gecici oldugunu bilmek ve ihtiyaci olan destegi vermek onemlidir.

Bu donemde gunduz uyaniklik suresi uzar, bebek gunduz uykusundan uyandiktan 75-120 dakika sonra uyumak isteyebilir. Gece uykusuna rahat gecmek icin gunduz son uykusunun aksamustu 18.00 da bitmis olmasina dikkat edebilirisiniz. Ayrica gunduz uyku toplam suresi 5 saati gecmezse gece rahat uyur.

5-7 aylik bebekler gunduz uyandiktan 2 veya 3 saat sonra uyumak isterler. Son gunduz uykusunun 17.30 da bitmis olmasina ve toplam gunduz uyku suresinin 4 saati gecmemesine ozen gosterebilirisniz.

8. ayda emekleme, ayaga kalkma gibi fiziksel yetenekler gelisir ve ayrilik kaygisi donemi baslamis olur. Bebeginizin beyninde yeni baglantilar kuruldug icin daha cok acikabilir, huzursuzluk, korku ve kaygi hissettikleri icin ozellikle geceleri daha fazla yakinlik isteyebilirler.

Bebekler ilk yillarinda ebeveynlerinden aldiklari destekle kendi kimliklerini oluştururlar. Iişki içinde ihtiyaçlarının karşılanması daha sonra bu ilişkinin içselleştirilip kendi kimliğinin oluşmasını sağlar. Bu nedenle alışkanlık edinilmesin diye ilişki içinde ihtiyaçları karşılanmayan bebekler sevilmeye değerli hissetmeyen, kırılgan bireylere dönüşebilirler.

7-14 aylik bebekler gunduz uyandiktan 3 veya 4 saat sonra uyumak isterler. Son gunduz uykusunun 7-10 ay arasinda saat 17.00 de 11-14 ay arasi saat 16.00 da bitmis olmasina ve toplam gunduz uyku suresinin 4 saati gecmemesine ozen gosterebilirisniz.

Sabah erken kalkma

Bazi bebekler ebeveynlerinin arzuladigi saatten daha erken kalkmayi tercih edebilirler. Bunun evrimsel bir boyutu oldugunu unutmamak ve ilk insanin gunesin dogusu ile uyandigini batisi ile uykuya daldigini bilmek onemlidir. Bebekler de evrismel olarak bu aliskanligi devam ettirirler ve gunesin dogusu ile uyanabilirler. Zamanla uyanma saatleri ilerleyecektir.

Bebeğiniz sabahları erken uyandığı için gece geç yatırıp daha geç kalkmasını sağlamaya çalışmak doğru bir yöntem değildir. Eğer bebek yorgunluk eşiğini geçer ve çok yorgun olursa uykuya dalmakta çok zorluk çekecektir. Eğer biraz daha geç yatmasını sağlamakta ısrarcı iseniz bunu günde 15 er dakika uzatarak uygulayın. Bir bebeği bir anda birkaç saat geç uyutup uykusuz bırakmak uykuya dalmasında zorlanmalara ve sabah yine erken saatte bu sefer yorgun olarak uyanmasına neden olur. Gündüz uykuları için de aynı şey geçerlidir. Gece uyusun diye gündüz uykularını uyutmamak bebeği çok yoracağı için yine gece uykuya dalmakta çok güçlük çekecektir ve sürekli ağlayacaktır. Gündüz uykularını aldıkça gece daha rahat uyuduğunu göreceksiniz.

Öğlen ve akşam uykusundan önceki aktivite zamanını sakin aktiviteler yaparsanız uykuya geçişi daha kolay olacaktır. Akşam uykusundan önce aktiviteniz zaten uyku rutininiz olacaktır bu rutine banyoyu eklerseniz bebeğiniz rahatlamış olacağı için daha rahat uykuya geçecektir.

Ferber yöntemiyle ağlamaya bırakılmış bebekler sadece anne-bebek arasındaki güven duygusunu kaybetmekle kalmazlar bazılarında yatak fobisi oluşabilir. Yatağını gördükleri anda ağlamaya başlar ve içine girmemek için diretebilirler. Böyle bir durumda uyku saati olmayan bir saatte bebeğinizin yatağına sevdiği oyuncakları koyup onunla birlikte oyunlar oynarsanız bebeğinizin yatak korkusu zamanla geçecektir.

Bu ayda bebekler artık kendi odalarında uyuyabilirler. Eğer şu ana kadar kendi odasında uyumaya alışmış değilse gündüz uykuları ile kendi odasında uyutmaya alışmaya başlayabilirsiniz. Ilk birkaç gün sadece gündüz uykularını kendi odasında uyutun. Uykuya rahatça geçebiliyorsa birkaç gün sonra gece uyku rutielini de kendi odasında gerçekleştirip orada uykuya dalmasını sağlayabilirsiniz.

8-12 AY

Bu dönemde emekleme, yürüme, destek alıp ayağa kalkabilme dönemidir.

Ayrılık kaygısı 6. Ayda başlasa da bu aylarda yükselir. Bu aylarda nesne sürekliliği daha oluşmadığı için görmediği nesnenin varlığının devam ettiğini bilmezler. Bu nedenle bakımvereni göremediklerinde kaygılanmaya başlarlar.

Bu dönemde size artık daha iyi anlayabileceği için gündüzleri yanından ayrılırken ‘’içeri gidiyorum hemen döneceğim’’ gibi şeyler söyleyin. Bu gittiğiniz zaman dönceceğinizi ona gösterir ve ayrılık kaygısını hafifletir. Yanından ayrıldığınızda ağlamaya başlıyorsa uzaktan ona hala burada olduğunuzu birazdan yanına geleceğinizi belirtin ve onunla konuşmaya devam edin. Sesiniz onu rahatatacaktır.

Diş çıkarma, aşılar, ya da ekrana maruz kalmak uykularını etkileyebilir. Uyku problemleri korku nedeniyle de oluşabilir; ayrılık kaygısı, son günlerde korktuğu bir olay, yeni başladığı oyun grubunda onu rahatsız eden davranışlar, yeni bir bakıcının işe başlaması, annenin işe geri dönmesi ya da ev değiştirmek vb. bunlara örnektir.

Doğumdan itibaren uyku kelimesini sakince kullanın ve gece yatarken sakince ‘’şimdi uyku vakti’’ deyin. Artık uykunun ne demek olduğunu biliyor ve sizin güven verici varlığınızda rahatça uykuya geçebileceğini anlıyor olacaktır.

Bu döneme kadar geçiş nesnesi (ona güvende hissettiren peluş oyuncak veya battaniye) sahiplenmediyse bu dönemde sahiplendirebilirsiniz. Geçiş nesneleri ayrılık kaygısı yaşayan çocukların baktıklarında/ sarıldıklarında bakımverenlerini hatırladıkları ve bakımverenlerin yokluklarında kendilerini rahatlattıkları nesnelerdir. Yatağında yatarken oyuncak veya battaniyeyi yanına koyup ‘’işte şimdi … oyuncağın da yanında onunla birlikte güzelce uyuyacaksınız’’ diyebilirsiniz. Nesnenin uykusu geldiğini ve uykuya dalacağını belirtebilirsiniz.

Gündüz Uykuları

Bebeklerin gündüzleri yeteri kadar uyumaları gün içindeki beslenmelerine yansır ve geceleri daha uzun uyumalarını sağlar. Kısa uykular, hiç uyumamak veya rutin dışında uzun süren bir uyku almak (örn. 1 kerede 4 saat uyku) bebeğinizin günlük rutinini bozacak ve çok yorgun olmasına neden olacak. Çok yorgun olduğu için gündüz beslenmesinde uyuya kalmaya başlayacak bu sefer gündüz beslenmesini tam alamamış bebek gece aç olacak ve sürekli ağlayıp yemek isteyecektir.

Gündüz uykularına geçerken bebeğinizin uyku sinyallerini iyi gözlemlemeniz gerekmektedir. Esnemesi, kulaklarını çekmesi, kollarını istemsizce hareket ettirmesi uyku sinyalleridir. Uyku ritueline başlamalı ve yatırmalısınız. Gece yaptığınız uyku rituelini (odayı hazırlama/ perdeleri kapatma, kundaklama, sarılma, ninni söyleme vb.) gündüzleri de yapıp onu yatırabilirsiniz. Uyku sinyallerini kaçırdığınızda bebek çok yorgun düşeceği için ya uykuya dalmakta zorluk çekecek ve ağlayacak ya da 20 dakikalık kısa uykular alacak ve çok yorgun olacaktır.